පන්ඩිත් අමරදේවගේ ස0ගීතයේ සුදු නෙළුම කෝ..ගීතය

සුදු නෙළුම කෝ..ගීතය තුළින්.පන්ඩිත් අමරදේවගේ 

ස0ගීතයේ 

සැගවුන සටහන් මට හිතෙන හැටි

අසූව දශකයේ තමය් ගීතය රත්නශ්‍රී විසින් ලියවිලා තියෙන්නේ.දේශපාලන මාරුකිරීමක් හේතුවෙන් ඒ කාලේ ගීපද රචකයාට යන්න ලැබෙනවා මොනරාගල පැත්තෙ තියන අති දුශ්කර ගමක ඉස්කොලකට උගන්වන්න(හුලංදාවද කොහෙද) .ගමේ මිනිස්සු හුඟක් දුප්පත් අය..ඒ නිසා හුඟක් ලමයි ඉස්කෝලේ ගිහිං ඉවර උනහම ගෙදර වැඩකට හේනක වැඩකට උදව් දෙන එකයි කලේ..එතුමා මෙහෙම පාසලේ පංතියේ උගන්නනකොට දකිනවා පංතියේ ගැනු ලමෙක් හැමදාම එකම ඇඳුමක් ඇඳලා පංතියට එන.පොඩි විශේශත්වයක් තිබුනේ මේ ගැනු ලමයා හැමදාමත් පාසල් ගිහින් ඉවරවෙලා ගමේ වැවට ගිහින් සුදු නෙලුම් මල් කඩලා දෙමට මල් විහාරෙට එන මිනිස්සුන්ට විකුනපු එක. ඒ කාලේ ගීපද රචකය පංසලට යනකොට පෙලක් වෙලාවට මේ පුංචි ගැනුලමයත් ඉන්නවලු සුදු නෙලුම් විකුන විකුනා..

කොහොම උනත් ලඟ එන පුර පෝයට මල් නෙලන්න මේ පුංචි නංගියා වැවට බැස්ස හැමදාමත් වගේ..ඒත් එදා හොදටම අනෝරා වැස්සක් වැටෙමින් තිබුනේ..හිතේ ලොකුවටම ආසාවක් තිබුනේ පෝයට මල් විකුනලා ඒ සල්ලි වලින් කවක‍ටු පෙට්ටියක් ගන්න ඉස්කෝලේ වැඩ වලට.ඒත් අවාසනවකට ඇය ටිකෙන් ටික දියට ඇදිල ගිහින් නොපෙනී ගියා..දවස් තුනකට පස්සෙයි ඇගේ මිනිය හම්බුනේ..රත්නශ්‍රීට මේ බව ආරංචි වෙලා ඔහු යනවා මලගෙදර..මිනිය තියන්න තැනක් නැ.ගෙදරක් කියල එකම කාඹරයයි තියෙන්නේ. ගමේම මිනිස්සු එකතු වෙලා ඉටි රෙදි වලින් පැලක් හදලා ඒ පැලේ අඹ කොට වලින් හදපු පෙට්ටියක මිනිය තියලා තියනවා..මේ කවියා තමන්ගේ හදවත විඳවමින් දකිනවා ඉස්කෝලේට ඇඳල ඇඳල කහපාට වෙච්ච එකම සුදු ගවුම මිනියට අන්දවලා තියනවා.
මේ සියල්ල දැකලා සියලු සිදුවීම් එකතු කරලා රත්නශ්‍රී මේ සිදුවීම් පෙල ගීයකට පෙරලනවා.

"සුදු නෙලුම කෝ සොර බොර වැවේ
මල් සුවඳ දුන් අසූව දශකයේ තමය් ගීතය රත්නශ්‍රී විසින් ලියවිලා තියෙන්නේ.දේශපාලන මාරුකිරීමක් හේතුවෙන් ඒ කාලේ ගීපද රචකයාට යන්න ලැබෙනවා මොනරාගල පැත්තෙ තියන අති දුශ්කර ගමක ඉස්කොලකට උගන්වන්න(හුලංදාවද කොහෙද) .ගමේ මිනිස්සු හුඟක් දුප්පත් අය..ඒ නිසා හුඟක් ලමයි ඉස්කෝලේ ගිහිං ඉවර උනහම ගෙදර වැඩකට හේනක වැඩකට උදව් දෙන එකයි කලේ..එතුමා මෙහෙම පාසලේ පංතියේ උගන්නනකොට දකිනවා පංතියේ ගැනු ලමෙක් හැමදාම එකම ඇඳුමක් ඇඳලා පංතියට එන.පොඩි විශේශත්වයක් තිබුනේ මේ ගැනු ලමයා හැමදාමත් පාසල් ගිහින් ඉවරවෙලා ගමේ වැවට ගිහින් සුදු නෙලුම් මල් කඩලා දෙමට මල් විහාරෙට එන මිනිස්සුන්ට විකුනපු එක. ඒ කාලේ ගීපද රචකය පංසලට යනකොට පෙලක් වෙලාවට මේ පුංචි ගැනුලමයත් ඉන්නවලු සුදු නෙලුම් විකුන විකුනා..

කොහොම උනත් ලඟ එන පුර පෝයට මල් නෙලන්න මේ පුංචි නංගියා වැවට බැස්ස හැමදාමත් වගේ..ඒත් එදා හොදටම අනෝරා වැස්සක් වැටෙමින් තිබුනේ..හිතේ ලොකුවටම ආසාවක් තිබුනේ පෝයට මල් විකුනලා ඒ සල්ලි වලින් කවක‍ටු පෙට්ටියක් ගන්න ඉස්කෝලේ වැඩ වලට.ඒත් අවාසනවකට ඇය ටිකෙන් ටික දියට ඇදිල ගිහින් නොපෙනී ගියා..දවස් තුනකට පස්සෙයි ඇගේ මිනිය හම්බුනේ..රත්නශ්‍රීට මේ බව ආරංචි වෙලා ඔහු යනවා මලගෙදර..මිනිය තියන්න තැනක් නැ.ගෙදරක් කියල එකම කාඹරයයි තියෙන්නේ. ගමේම මිනිස්සු එකතු වෙලා ඉටි රෙදි වලින් පැලක් හදලා ඒ පැලේ අඹ කොට වලින් හදපු පෙට්ටියක මිනිය තියලා තියනවා..මේ කවියා තමන්ගේ හදවත විඳවමින් දකිනවා ඉස්කෝලේට ඇඳල ඇඳල කහපාට වෙච්ච එකම සුදු ගවුම මිනියට අන්දවලා තියනවා.
මේ සියල්ල දැකලා සියලු සිදුවීම් එකතු කරලා රත්නශ්‍රී මේ සිදුවීම් පෙල ගීයකට පෙරලනවා.

"සුදු නෙලුම කෝ සොර බොර වැවේ
මල් සුවඳ දුන් මුතියංගනේ
පුන් පෝයද පහලෝස්වකේ
මල් නෙලා විකිනූ පංසලේ"

කොහොම උනත් ගීතයට අනුභූතිය වෙච්ච සිදුවීම හුලංදාවේ ඉස්කොලේ ගිය දෙමට මල් විහාරෙ සුදු නෙලුම් විකුනපු පුංචි දැරිය උනත් සොර බොර වැවයි මහියන්ගනේ පංසලයි ගීපද අතරට එකතු කරලා තියෙන්නේ ගීතයේ සංවේදි බව අසන්නාට හොඳට දැන්නේන්න වෙන්න ඕනි.

වැවට කලුවර යා උනා
සංසාර දුක බෝ උනා
නෙලූ මල් මිට ඉහිරුනා
එහා ඉවුරට පා උනා

සිහින් සිරිපොද වෑහුනා
ඉවුරු දෙකොපුල සේදුනා
සුදු නෙලුම් මල දැස පියවී
මෙහා ඉවුරට පා උනා

රත්නශ්‍රී කියන විදියට එදා මේ පුංචි දැරිය සදහට දෙනෙත් පියාගනිද්දි ඇගේ දෙමවුපියන්ගේ ඇසේ සිහින් කඳුලක් වැහෙන්නේ ඇයත් හැමෝටම උරුම සංසාර දුකට පත් උනු නිසයි..කොහොම උනත් මා අසා ඇති පරිදි දිනෙක අමරදේවයන් ජෝන් ද සිල්වා රඟහලේ මේ ගීය ගයද්දි එතන හිටපු මහාචාර්‍ය සරත්චන්ද්‍රයන්ගේ ඇස් වලත් කඳුලු පිරුනලු..

ගී පද-රත්න ශ්‍රී විජේසිංහ

ගායනය - පංඩිත් අමරදේව

හන්තානේ කඳු දණ ඇණ නමදින සිරි දළදා හාමුදුරුවනේ

දළදා නාමෙට උත්තර දෙනවද

මතු බුදු වන හාමුදුරුවනේ…//

"....... අප පරපුරේ කිසිවකු පරපණ නොනසති....හිංසා 

නොකරති..ඒ අනුහසින් අප පරපුරේ කිසිවෙක් අකලට මිය

පරලොව නොයත්...එහෙයින්ම මේ මා පුතුගේ ඇටකටු

බව නොපිලිගමි...." මහා ධර්මපාල ජාතකය..
.
 ඈත දඹදිව ධර්මපාල කියල රජ කෙනෙක් සිටිය අතර ඔහුගේ පරම්පරාවේ සියල්ලන්ම නියමිත ආයුෂ වළඳල තමයි මිය ගියෝය .කිසිම කෙනෙක් අකාලයේ මිය ගියේ නෑ .මේ රජතුමාගේ පුත් කුමාරය  දිසාපාමොක් ආචාරිය ලඟට ඉගෙනීමට ගිය අතර .ඉතින් මේ දිසාපාමොක් ආචාරීන් ළඟ ඉගෙන ගනිපු වෙනත් තරුණ ශිෂ්‍යයෙක් මිය යනව.ඉතින් මේ සිදුවීම වෙලාවේදී ධර්මපාල පුත් කුමාරය ඉතාම පුදුමයෙන් මේ දිහා බලල කියනව අපේ පරපුරේ නම් කිසිම කෙනෙක්  මේ විදියට අකාලයේ මැරෙන්නේ නෑ කියල.ඉතින් මේ කාරණාව පරික්ෂා කරන්න දිසාපාමොක් ආචාරිය එළුවෙක්ගේ  ඇට කැබැල්ලකුත් අරන් යනව ධර්මපාල රජතුමා ලගට,ගිහින් කියනව පුත් කුමාරය මිය ගියා කියල.
මේ වෙලාවෙ ධර්මපාල රජතුමා කොක් හඬ දාල හිනා වෙනව.ඔහු කියනව ඒක වෙන්න බෑ මොකද තමුන්ගේ පව්ලේ සියලු දෙනාම පන්සිල් රකින අය,ඔවුන් රට පාලනය කරන්නෙ දස රාජ ධර්මය අනුව.ඒ නිසා ඔවුන් සියල්ලන්ම නියමිත ආයු වළඳල තමයි මිය යන්නෙ කියල.මේ තමයි අපි දන්නා ධර්මපාල ජාතකය.
          80 දශකයේදී තවත් පියෙක් තමන්ගේ පුතාව යවනවා  ඉගෙන ගන්න.දළදා හාමුදුරුවන්ගේ අඩවියට,හන්තාන අඩවියට.මේ පිය රජතුමාත් බොහොම දැහැමිව තමුන්ගේ දහදිය මහන්සියෙන් ජීවත් වෙන පියෙක්,මේ නිසා ඔහුත් අකල් මරණ ගැන දන්නෙ නෑ.නමුත් දවසක් තමන්ගේ පුතා ගෙදර එනව පෙට්ටියක,උඩුකුරුව සැතපිලා ,දෑත් බැඳගෙන.මේ වතාවේ මේ පියාට හිනා වෙන්න ඉඩක් නෑ.නමුත් ඔහුට පුදුමයි මේ දේ සිද්ධ උණේ කොහොමද කියල.නමුත්  ඇත්තටම එහෙම දෙයක් සිද්ධ වෙලා.ඉතින් මේ අවනඩුව කාට කියන්නද??මේ පියා එක් පියෙක් නෙමෙයි,80 දශකයේ අමානුෂික ලෙස ඝාතනයට ලක්වුණ විශ්ව විද්‍යාල ශිෂ්‍යයන්ගේ සියළුම පියවරු නියෝජනය  කරන පියෙක්.ඉතින් මේ අවනඩුව නීතියත් වල් වැදුන කාලයක වෙන කාගෙන් අහන්නද, දළදා හාමුදුරුවන්ගෙන් ඇර?

දළදා නාමෙට උත්තර දෙනවද
මතු බුදු වන හාමුදුරුවනේ…//

හන්තානේ කඳු දණ ඇණ නමදින සිරි දළදා හාමුදුරුවනේ 
ඔබවහන්සේ ළඟ ඉගෙන ගන්න ගිය මගේ දරුවා හමුදුවනේ 
පිරුවට අන්දා ඇස් දෙක පියවා  ගෙන ආවලු හාමුදුරුවනේ 
දළදා නාමෙට උත්තර දෙනවද මතු බුදු වන හාමුදුරුවනේ ….//

ඇඳිරිදුනේ මේ සැතපෙන දරුවා ලෙඩට බෙහෙත් නැති කෙනෙකුන්දෝ 
වනන්තරේ වැඳී සෙනගට අසුවුන මරු වැල පෑගුන කෙනෙකුන්දෝ 
මේ මගෙ පුතු බව අදහනු කෙලෙසද ලෙඩකින් දුකකින් නැත පෙලුනේ 
දහඩිය විකුණන හොර මැර නැති අප අකල් මරණ ගැන නැත දන්නෙ..//

කාලය දීපය දේශය දන්නා මතු බුදු වන හාමුදුරුවනේ 
ධර්මය දැනගෙන එන්න ගියේ පුතු හමුවුන නැති බව නැත දන්නෙ…
තුවාල සුදු රෙදි පටින් වසාගෙන උඩුකුරු වී මේ සැතපෙන්නේ 
ඒ දස ධර්මයෙ ගුණ කඳ නොවේද කියන්න දැන්වත් ඇඳිරිදුනේ…// 

දානයක් සත්පුරුෂ දානයක් වීමට නම්..........

දානයක් සත්පුරුෂ දානයක් වීමට 

නම්...............

මෙලොව පහළ වූ ශ්‍රේෂ්ඨතම මනුෂ්‍ය රත්නය වූ ඒ භාග්‍යවත් වු අරහත් වූ සම්මා සම්බුදුරජාණන් වහන්සේට අපගේ නමස්‌කාරය වේවා. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවත් නුවර දී මේ උතුම් වූ දහම් පෙළ දේශනා කළහ. ඒ මෙසේය. “මහණෙනි, සත්පුරුෂ දාන පහකි. ඒ කුමක්‌ද? “සද්ධාය දානං දේති” ශ්‍රද්ධාවෙන් දන් දෙයි. ශ්‍රද්ධාව නම් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙරෙහි අවබෝධයෙන් ම ඇති කර ගන්නා වූ ප්‍රසාද ලක්‍ෂණ ගුණයයි. අවබෝධයෙන් ම ශ්‍රද්ධාවට පත්වීම නම් චතුරාර්ය සත්‍ය ධර්ම අවබෝධ කර ගැනීම අරමුණු කරගෙන, නව අරහාදී බුදුගුණ තේරුම් ගැනීමයි. එමෙන්ම එම බුදු ගුණයන් වෙතට සමීප වීමයි. එම බුදුගුණයන් තේරුම් ගෙන අවබෝධයට පැමිණෙන විට, සිත ඇලීමෙන් සහ ගැටීමෙන් මිදෙන්නට පටන් ගනියි. එවැනි සිතකට ඉතාම පහසුවෙන් දීම පුරුදු කළ හැකිය. “පයතපානී” “වොස්‌සග්ගරතො”” යනුවෙන් සඳහන් කළේ එයයි. එනම් දෙන්නට සෝදා ගත් අත් දෙකෙන් සහ දීමට නැමුණු අත් දෙකක්‌ යනුවෙනි. දානයකදී සකස්‌ විය යුතු අවස්‌ථා තුනම මානසික වශයෙන් මෙහිදී සකස්‌ වෙයි. එනම් පූර්ව ෙච්තනා (දානයට පෙරාතුව, අලෝභ, අදොaස, අමෝහ නම් වූ කුසල ෙච්තනා පැවතීම ( පුඤ්චන ෙච්තනා (දානය සිදුකරන අවස්‌ථාවේදී ද. අලෝභ, අදොaස, අමෝහ කුසල ෙච්තනා පැවතීම) සහ අපර ෙච්තනායි (දානයෙන් පසුවද අලෝභ, අදොaස, අමෝහ නම් වූ කුල ෙච්තනා පවත්වා ගැනීමයි.)



   මෙයට තවත් දහම් කොටසක්‌ එකතු කර ගත හැකිය. එනම් “සෝමනස්‌ස සහගත ඥාණසම්පයුක්‌ත අසංඛාරික සිත් පෙළක්‌ පැවතිය යුතු බවය. එහි අදහස මෙසේයි. දානමය ක්‍රියාව කෙරේ ප්‍රසාදයෙන් ද, කර්මය හා එහි ඵලය පිළිබඳ අවබෝධයෙන් ද අනුන්ගේ මෙහෙයවීමකින් තොරව තමාගේම සිතේ මෙහෙයවීමෙන් ම සිත හා සිතුවිලි සකස්‌ වීමයි.
දෙවනුව සඳහන් කරන්නේ “සක්‌කච්චං දානං දේති” “සකසා දන් දෙයි” යනුවෙනි. මෙහිදී දාන සංවිභාගරතෝ” යනුවෙන් සඳහන් කළ පරිදි, මනා කොට, පරීක්‍ෂාකාරීව ද සංවිධානයෙන් ද. විමසා බලා ද දන දෙන්නේය. “කාලේන දානං දේති” යනුවෙන් සඳහන් කරන්නේ සුදුසු කාලයෙහිම දන් දිය යුතු බවය. දන් දීමේදී පූජා බුද්ධියෙන් සහ අනුග්‍රහ හෙවත් අනුකම්පා බුද්ධියෙන් ද යුතුව එය කළ හැකිය. එනම් බුද්ධාදී උතුමන් වෙනුවෙන් සිදු කරන දානය නම් උතුම් ගුණයන් සලකාගෙන කරන පූජාවකි. එය පූජා බුද්ධියෙනි. නැති බැරි අයෙකුට හෝ යමක්‌ ඉල්ලාගෙන පැමිණි කෙනෙකුට හෝ ඥාති හිතමිත්‍ර අයෙකුට යමක්‌ දෙන්නේ නම් එය අනුකම්පාවක්‌ ලෙස ය. මෙම කුමන හෝ ආකාරයකින් නිසි කල දානය හෙවත් දීම සිදු කළ හැකිය.මීළඟට සඳහන් කරන්නේ “අනග්ගහිත චිත්තෝ දානං දේති” යනුවෙනි. එනම් දෙන දෙයෙහි සිතේ බැඳීමක්‌ නැතිවම දන් දෙන බව ය. “මුත්තචාග” යනුවෙන් සඳහන් කරන්නේ ද මෙයයි. මෙහිදී පරමාර්ථ ධර්ම කථාවෙහි සඳහන් කරන 

“පටිනිස්‌සග්ග” නම් වූ එනම් අත්හැරීම ඉලක්‌ක කිරීමක්‌ අදහස්‌ කෙරේ. ආධ්‍යාත්මික (අජ්ජධත්ත) හෝ බාහිර (බහිද්ධා) නම් වූ කවර දෙයක්‌ වුවද තණ්‌හා මදමාන දෘෂ්ඨීන්ගෙන් බැහැරව දීම හෙවත් අත්හැරීම ම මින් අදහස්‌ කෙරේ. මෙම දාන කතාවෙහි අවසන් වශයෙන් සඳහන් කරන්නේ “අත්තානංච පරංච අනුපහච්ච දානං දේති” යනුවෙනි. එනම් තමාගේද, අන්‍යයන්ගේ ද ශීලයෙන් ආරම්භ වෙන්නා වූ ගුණයන් නැති නොකොට ගෙනම දන්දිය යුතු බවයි. මෙහිදී පස්‌ පව්, දස අකුසල් වලින් බැහැරව ම දානය කළ හැකි වන්නේ නම්, කිසි විටෙකවත් තමාගේ ගුණයකට හෝ අන් අයට හෝ හානියක්‌ විපතක්‌ නොවන්නේ ය. මෙහිදී ගලපා ගත යුතු දහම් පෙළ මෙසේ ය. “උට්‌ඨාන විරියාදිගතේහි භෝගේහි බාහාබල පරිචිතේහි සේදා වක්‌ඛත්තේහි ධම්මිකේහි ධම්මලද්දේහි” යන්නයි. එනම් භෝග හෙවත් ධනය සපයා ගත යුත්තේ උට්‌ඨාන වීර්යෙන්ද, දැතේ බාහු බලයෙන්ද, දහදිය වැගිරීමෙන්ද, ධර්මානුකූලව ම බවය. එසේ උපයා ගත් යමකින් දෙන දානය උත්කෘෂ්ඨ දානයක්‌ වීමට මූලික පසුබිම සකස්‌ කරයි.
මෙසේ අවබෝධයෙන් යුතුවම දන්දීම නිසා ලැබෙන විපාකයෝ කවරේද යත්, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දේශනා කරති.



“මහණෙනි, සැදැහයෙන් දන් දී යම් යම් ම තැනක ඒ දානයේ විපාක උපදනේ නම්, මහා ධන ඇතියේ මහා භෝග ඇතියේ ආඪ්‍ය ද වෙයි. උතුම් වර්ණ සෞන්දර්යයෙන් යුතු වූයේ දැකුම්කලු වූයේ, ප්‍රසාද එළවන සුළු වූයේ මනා වූ ප්‍රසන්න ද වෙයි.”


“මහණෙනි සකස්‌ දන් දී යම් යම් ම තැනක ඒ දානයේ විපාක උපදනේ නම් මහාධන ඇතියේ මහා භෝග ඇතියේ ආඪ්‍ය ද වෙයි. දරුවෝ ද ස්‌වාමි භාර්යාවෝ ද, දාසයෝ ද, කම්කරුවෝ ද, පිරිවර ද කීකරු වෙති. කන් යොමු කරති. දැනුම සඳහා සිත් පිහිටුවති.
“මහණෙනි, නිසි කල්හි දන් දී යම් යම් ම තැනක ඒ දානයේ විපාක උපදනේ නම්, මහා ධන ඇතියේ මහා භෝග වූයේ ආඪ්‍ය ද වෙයි. සුදුසු කල ඔහුගේ හෝ ඇයගේ යහපත සඵල වෙයි.
“මහණෙනි, දෙන දෙයෙහි නොබැඳුණු සිත් ඇතිව දන් දී යම් යම් ම තැනක ඒ දානයේ විපාක උපදනේ නම් මහා ධන ඇති වූයේ, මහා භෝග වූයේ, ආඪ්‍ය ද වෙයි. උදාර වූ පස්‌කම් ගුණයෙන් යුතු භෝග පරිහරණයට සිත නැමෙයි.
“මහණෙනි, තමා හා අන් අයට පීඩා නොකොට දන් දී යම් යම් ම තැනක ඒ දානයේ විපාක උපදනේ නම් මහා ධන ඇති වූයේ මහා භෝග ද වූයේ ආඪ්‍ය ද වෙයි. ගින්නෙන් හෝ ජලයෙන් හෝ රජුන්ගෙන් හෝ සොරුන්ගෙන් හෝ තමාට අප්‍රිය අයගෙන් හෝ කිසිවකුගෙන් හෝ ඔහුට හෝ ඇයට භෝගයන්ට කරදරයක්‌, විපතක්‌ හානියක්‌ නොවෙයි.


භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් දේශනා කරන ලද මෙම දහම් පෙළ සත්පුරුෂයකුගේ දන්දීමේ පිළිවෙතයි. එසේ අවබෝධයෙන් ම යුතුව සිදු කරන ලද දානයේ විපාක. ප්‍රාර්ථනා කළත් නොකළත් එම සත්පුරුෂයාට ලැබෙයි. සම්මා සම්බුද්ධත්වය, පච්ෙච්ක බෝධිය, අරහත්වය. අධිෂ්ඨාන කරන කවර බෝධිසත්වයෙක්‌ වුවද, පාරමී ගුණ අතර දානය ප්‍රමුඛත්වයෙන්ම පුරුදු කරයි. නිවන් මගෙහි පරම අධිෂ්ඨානය වන තෘෂ්ණාව නැති කිරීම මූලික වශයෙන් සැකසී ඇත්තේ ද දානය ප්‍රධාන කොටගෙන ය. දාන චිත්තයෙන් මෙහෙයවන කුසල් මග “අත්හැරීමට” එනම් අස්‌මි මානය ඉවත් කොට සසරබැමි බිඳ දැමීමට මාර්ගය සකසා දෙයි. මෙම ධාතු ස්‌කන්ධ, ආයතනයන්ගෙන් සැදුම්ලත් ශරීර පුඤ්ජය, අනිත්‍ය වශයෙන්ද. දුක්‌ වශයෙන් ද අනාත්ම වශයෙන් ද දැක ගනියි “නේතං මම, නේසෝ, හමස්‌මි, නමේෂො අතීතා)
සකසා දෙන්න, ගෞරවයෙන් දෙන්න, සියතින්ම දෙන්න, හැකි හැම වෙලාවකම හැකි අයුරින්ම දෙන්න. ආත්ම දෘෂ්ඨිය බැහැර කොට. දෙන දෙය සිතින් අල්ලා නොගෙන, ධර්මාවබෝධය ඇතිවම දෙන්න. මගඵල සහ නිවන ඒ මගට අරමුණු වනු ඇත.

...ලොව යුග පිළිබද මත විවරණය කිරීම

...ලොව යුග පිළිබද මත විවරණය කිරීම

හින්දු,ඉස්ලාම්,ක්‍රිස්තියානි යන ආගම් වල පෙන්වා දෙන පරිදි විශ්වය දෙවියෙකු විසින් නිර්මාණය කරන ලද්දකි..හින්දුන්ට අනුව විශ්වයේ නිර්මාතෘ “මහාබ්‍රහ්මයා” ය,ඉස්ලාම් දහමට අනුව නිර්මාතෘවරයා “අල්ලාය “, කිතුනුවන්ට අනුව “දෙවියන් වහන්සේ”ය..බයිබලයට හා කුරාණයට අනුව විශ්වයේ ආරම්භය අවුරැදු 5000කට වැඩි නොවේ.නමුත් වෛදක ග්‍රන්ථ වලට අනුව පෘථිවියේ වයස වසර 362,880,000 කට වඩා පැරණිය..ක්‍රි.පු 6වන සියවසේ භාරතයේ පහළ වු ‍මහා ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේ ලෝකයේ මැවුම්කරැවකු ඇතැයි තිබූ මතය මිත්‍යාවක් බවත්,ලෝකයේ මුල නොපෙනෙන බවත් පෙන්වාදුන් සේක.බුද්ධ කාලයේ පහළ වු ජෛන ආගමේද මැවුම්කරැවකු පිළිබදව මතය පිළිනොගත් බව සදහන්ය..

වෛදික ග්‍රන්ථ වලට අනුව ලෝකයේ යුග හතරකට බෙදා වෙන් කොට ඇත.භගවත් පුරාණයේද ඓතිරීය බ්‍රාහ්මණයේත් මේ ගැන දීර්ඝ විස්තරයක් සදහන්ය..එම යුග 4 මෙහෙමයි...

1.කෘත යුගය
2.ත්‍රෙතා යුගය

3.ද්වාපර යුගය

4.කලියුය විදිහටයි.....

මෙයින් පළමු යුගය වන කෘත යුගයට වර්ෂ 1,728,000 ක්ද

ත්‍රෙතා යුගයට වර්ෂ 1,296,000 ක්ද

ද්වාපාර යුගයට වර්ෂ 864,000 ක්ද

අපි දැන් මේ ඉන්න කලි යුගයට වර්ෂ 432,000 ක්ද වෙන් කොට ඇත... 

දැන් මම හොයා ගත්තු විස්තරේට අනුව ඉස්සෙලම කෘත යුගය ගැන පොඩි විස්තරයක් දාන්නම්.....මේ ගැන මම තාම හොයනවා..මට හම්බවෙච්ච ලිපි වලින් එක ලිපියක් මෙන්න මෙ‍හෙමයි කෘත යුගය ගැන කියලා තිබුනේ....

“කලිං ශයාතෝ භවති
සංජීවා නස්තු ද්වාපාරං

උත්තිෂ්ඨ සෙත්‍රාතා කාතංභවති සම්පද්‍යා තේචරං”


ඓතරීය බ්‍රාහ්මණයෙහි සදහන් ඉහත කී ශ්ලෝකය පවසන විදියට කෘත යුගය කියන්නේ ඉතා උතුම් යුගයක් බවත් එය ඇවිදින යුගය බවත්ය.මහාභාරතයේද මේ ගැන කරැණු දැක්වෙයි..මිනිස්සු රන් භාජනවල බොජුන් ගත් අතර ඉතා දියුණු යහපත් මිනිසුන් බවද ප්‍රකාශ වෙයි. .

අද වගේ අභ්‍යන්තර ගැටුම් වලින් තොර සමාදානයෙන් කටයුතු තළ යුගයකි.කරදරද බොහෝ අඩු විය..ලෝකයේ යහපත සදහා වරින්වර මනුලොවට සම්ප්‍රප්ත වූ මහා විෂ්ණු දෙවියෝ මේ යුගයේද මත්ස්‍ය,කුර්ම,වරාහ,නරසිංහ යන අවතාර ලෙස පහළ වු බව වෛෂ්ණවයෝ කියති.නවීන විද්‍යාවටත්,වාල්ස් ඩාවින්ගේ පරිණාමවාදයටත් එකගව හින්දු ධර්මයේ විෂ්ණු අවතාර දක්වා ඇතැයි කියලා ලිපිය තවදුරටත් සදහන් කරලා තියෙනවා..ජීවින් මුලින්ම ජලයේ පහළ වු බවත් ක්‍රමයෙන් පසුව දිය ලොඩ දෙකේම වාසයට හුරැපුරැදු සතුන්ද අනතුරැව තිරිසන් සතුන්ද ඉන් පසුව අඩක් මිනිස් හා අඩක් සිවුපා ලක්ෂණ වලින්ද පහළ වු බව ජීව විද්‍යාව කියයි...

විෂ්ණුගේ පළමු අවතාරය මාළුවෙකි..
දෙවන අවතාරය දිය ගොඩ දෙකේ‍ම විසිය හැකි කුර්මයාය(ඉදිබුවාය)..

තුන්වෙනි අවතාරය ඌරැ අවතාරයකි...

හතර වන අවතාරය “නරසිංහ අවතාරයයි” (අඩක් මිනිස් රැවක්ද අඩක් සිංහ රෑපයකින්ද යුක්ත)........

ඔන්න ඔහොම තමයි කෘත යුගය ගැන මං හොයා ගත්තු ටික....

ත්‍රෙතා යුගය

මෙම යුගයේදී මහාබ්‍රහ්මයා යාගය ලොවට දුන්නේය..යුගයකින් නව යුගයකට ලොකුම දායාදය නම් යාග කිරීමයි කියල තමා මූලාශ්‍රයන් සදහන් කර ඇත්තේ.විෂ්ණු දෙවියෝ මේ යුගයේදි වාමන,පරිශ්‍රරාම,රාම,චන්ද්‍ර යන අවතාර වලින් පෙනී සිට මහත් වූ වික්‍රමයණ් කළහ..රාමායන කාව්‍යයේ යාගයන්ගේ පළ මහත් විභූතියෙන් යුතුව වර්ණනා කොට ඇත.සූර්ය වංශයට අයත් කකුස්සත,ත්‍රිසංකු,හරිශ්චන්ද්‍ර,මරුදත්ත,සාගර,අංශ්‍රරාම,රඝු,අජ,දශරථ,රාම යන රජුන් මිහිපිට වාසය කළේ ත්‍රෙතා යුගයේදීය..මිනිසුන්ගේ පරම ආයුෂය මෙකළ අවුරුදු 1000 ක් බවත්,මිනිසාගේ උස තුදුස් රියනක් බවත්,ආහාර වැළදුවේ රිදී භාජන වල බවත් මිනිසුන් දාන ධර්ම චර්යාවන්හි යෙදිමින් උග්‍ර තපස් රැකී බවත් භගවත් පුරාණය සදහන් කරයි.එසේම ත්‍රෙතා යුගයේදී මිනිසුන්ගේ පව් කොටස් එකකි.පින් කොටස් 3කි.අපේ වචනෙන් කියනවානම් ඒකාලේ උදවියට ඉහෙන් බහින රෝගයක් තිබුනෙ නැහැලු.මෙම යුගයේ සටන් ගැන දිර්ඝ විස්තරයක් රාමායනයේ සදහන් වෙයි..අවුරුදු 1,296,000 ක් මෙම යුගයට අයත් වී තිබී ඉකුත් වී ඇත..

ඔන්න ඉතින් ත්‍රෙතා යුගය ගැන ඔහොමයි හොදේ...ඹන්න දැන් තමයි මිනිසුන්ගේ පිරිහිම පටන් ගන්නේ..


ද්වාපර යුගය

ද්වාපර යුගයේදී මිනුසුන්ගේ පිරිහීම ක්‍රමත්‍රමයෙන් ආරම්භ වේ..ඓතරීය බ්‍රාහ්මණය පෙන්වා ඇක්තේ මෙම යුගය මද ගමනින් යුක්ත වූ බවයි..මිනිසුන් තඹ මෙන් වටිනාකම අඩුකොට හුවා දක්වා ඇත.මේ යුගයට අයත් වසර 864,000 ක් ඉක්ම ගොස් ඇත්තේය...
දැන් මම මේ කියන්ඩ කියලා ලැහැස්ති වෙන්නේ ඔයාලයි මායි ජීවත් වෙන මේ යුගය ගැන හොදේ..අමුතුවෙන් ඉතින් රහ කොරලා කියන්ඩ දේකුත් නෑ නොවැ..එෟකට කාරි නෑ..අන්තිම යුගය ගැනත් බලලාම යමුකෝ..
ඒ තමයි,

කලියුගය
ක්‍රි.පූ.3102 දී ආරම්භ වූ කලියුගයට වර්ෂ 432,000කි.වෛදික මතය අනුව ඉතාම පිරිහුණු යුගය කලියුගයයි.ඒක ඉතින් මගෙත් මතය තමයි..ඔයාලගේ කොහොමද කියලනම් මං දන්නේ නෑ..කොහොම කොහොම හරි මෙම යුගය අවසානයේදී ලෝක විනාසයක් සිදු වේ..එකල්හි ලෝක සංරක්ෂක විෂ්ණු දෙවියෝ කල්කි අවතාරයෙන් පැමිණ ධර්මය පිහිටුවන බව වෛෂවණයෝ කියති.ලෝක විනාශය ගැන බෞද්ධ පොත පතේද සදහන් වේ..බෞද්ධ මතය අනුව අවසාන කල්පය වු මේ කල්පය හෙවත් මහ භද්‍ර කල්පයයි.මිනිසා ආහාර නිපදවිම අතින් පමණක් නොව නව නිෂ්පාදන සෙවීම අතින්ද මෙම යුගයේදී දියුණුවට පත්වුවද මිනිසා සතුව පැවතියා වු උසස් ගුණධර්ම ක්‍රමක්‍රමයෙන් පිරිහිමට පත්වේ.ඒක ඉතින් පැහැදිළියි නේ...සෑම වෙලාවෙදීම බලාපොරොත්තු රහිත දේ සිදුවන විට පුදුම නොවන ඇතැම් අය”මේ කලියුගයේ හැටි ඉතින් ඔහොමතමා” කියයි..ඇත්තටම ඉතින් මිනිස්සු පිරිහුනාම වෙන්නේ මොනවද කියලා තමන් වත් දන්නෙ නෑනොවැ ඉතින්...!මං හරිය....?
තව තවත් පුරාණ ග්‍රන්ථ වල සදහන් වෙන්නේ ඉතා පිරිහුණු යුගය කලියුගය හෙවත් ඔබත් මාත් ජීවත් වන මෙම යුගයයි....

හම්....! ඕං යුග හතර ගැනම දන්න දන්න තරමින් කිව්වා හොදේ...දැන් ඉතින් ඔයාලගේ ගුණ දොස් තමා බලාපොරොත්තුව..

සමරෙගෙ සරම සරම නොවී කම්බාය වූ විට..

සමරෙගෙ සරම සරම නොවී කම්බාය වූ විට..

චූටි නහය සමරෙගෙ , ජානිගෙ වගෙමයි

ඇරපු අතක් නෑ කෙල්ල කපාපු පලුව උඹෙ

ආයෙමත් කෙල්ලෙක්.....ආයෙමත් කෙල්ලෙක්

මගෙ කරැමෙ...පූරැවෙ කරැමෙ

පරම්පරාව ගෙනියන්න, කොල්ලෙක්

එකම එකෙක්, ජංගි කොටයක් ඇදන්

මිදුලෙ සෙල්ලන් කරන්න

එකම එක කොල්ලෙක්

පිරිමි පුතෙක්

ජානි උඹ ව‍්ද වුනා නම් හොදයි මීට

ඔව්..ඔව් ඇදට ආවම රත්තරන් රෑට

දෙයියනේ...වරද මගෙද

යකෝ ශුක්ර, ඩිම්බ වැඩ වරද්දගෙන ඇති

බෝධි පූජාවට පිළී කාල යන්නැති

නෑ...සමරෙගෙ.මගෙ ගෑණුකම

ඔහෙග පිරිමකමට වඩා උඩින් ඇති

ඔහෙගෙ..අම්මගෙ කටවහ වදින්නැති

ඔව් ජානි උඹෙයි වරද.....

කෙල්ලො දෙන්නෙකුට දෑවැදි

ලොකු වුනාම පරිස්සම් කරහල්ලකො ඉතිං

රත්නසූරිය පරම්රාව ඉවරයි

අප්පච්චිගෙ නම ගෙනියන්නෙ කවුද බොණ්ඩියෙ

දාගනිං ජානි උප්පැන්නට

නම ඕන එකෙක්ගෙ

පොට්ටනි ගහං අරං පලයං

දූ පොඩ්ඩ බොගෙ

ගෝකන්න බවුද්ද විහාරය

ගෝකන්න බවුද්ද විහාරය හෙවත් ත්‍රීකුණාමලය කොරනේශ්වරම් හින්දු කෝවිල.........

 නැගෙනහිර පලාතෙ ත්‍රීකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කයෙ පිහිටි මෙම ස්ථානය අද වනවිට හින්දු කෝවිලක් බවට පත්වී ඇත.(.නමුත් අතීත ශිලා ලේඛ්හන අනුව මෙය ක්‍රිස්තු වර්ශ 3 වන සියවස රජ කල මහසෙන් රජු දවස ඉදි වූවකි.නමුත් අතීත රාවණා කතා වලට අනුව මෙහි තොරතුරක් අනුව උතුර ඉන්දියාවෙ කර්නාට ප්‍රදේශයෙ ඇති මහ බලෙශ්වර් කෝවිල පාලනය කල ශිව දෙවියන්ගෙ ස0කල්පයක් අනුව එකල ශ්‍රීල0කාවේ ආරක්ශාව වෙනුවෙන් රාවන පැමිණි අතර එහිදී සිවගේ ස0කල්පයක් ඇතිව මෙය බිහි වන්නට ඇතිබද රාවණා ප්‍රභන්දවල සදහන් වේ.).

 කෙසේ වෙතත් පෘතුග්‍රීසින් ල0කාවට පැමිණි කාලයේ මෙහි විසූ භික්ශුන් වහන්සේලා සහ යාපනය අවට ඇති කදුරුගොඩ විහාර  ආදියෙන් එකල මෙය බවුද්ද විහාරයක් බව මොනවට පැහැදිලි වේ..පරන්ගින් විනාශ කරනතාක් කල් එහි හාමුදුරුවන් වහන්සේලා වැඩ විසූ බවත් බවුද්ද පරිසරයක් තිබූ බවත් පිලිගත හැකි බවට සාක්ශි එමටය.
කාලයාගේ ඇවෑමෙන් දමිල පරිසයක් බිහිවීම තුල ක්‍රමයෙන් මෙම විහාරය ද්‍රවිඩකරනයට නතුවිය.එසේ කියන්නෙ අතීතයෙ ගෝනගම පත්තාන, ගෝකන්න ලෙස සින්හල පරිසයක බිහිවූ අතර පසුව එය ගෝන .gona  ලෙස කෙටියෙන් භාවිත වන්නටත් විය.ඉන්පසු ක්‍රම්යෙන් එය ගෝනකතිත්ත Gonakathitta ලෙසත් සිරිගෝනකන්ද ලෙසත් වෙනස්වූ බව මහාවන්ශය සදහන් කරයි. ක්‍රිස්තු වර්ශ 10 වන සියවස වනවිට මෙය සම්පූර්නයෙන් ද්‍රවිඩ ආභාශයක් ගන්නා අතර එය තුන් ආකාරයක නම් එකතු වීමකින් යොඋතුව තිරිකෝනේශ්වරම් ලෙස නම්කරන ලදි.( ඊට පෙර කියන්න ඕන ක්‍රිස්තු වර්ශ 10 වන සියවසේ තම තීකුනාමලය යන නම භාවිතයට ආවෙ.ගෝන , කෝන ලෙසත් , දමිලයන්ගෙ උතුම් යන අර්ථය සහිතව තිරිකෝනම් බිහිවිය.පසුව දමිල අයගේ භාවිතයේ එන මල්ලාඉ යන වචනය එක් කරමින් ත්‍රීකුණාමලයි ලෙස බිහිවිය....)( මලයාලම් සාස්තරෙ හොදට කියනවා කියල අහල ඇතිනෙ,,සමහර විට එවන් වචන ආභාශයක් ගන ඇති.)

ක්‍රිස්තුවර්ශ 1956 වර්ශයේදී කොරනේශ්වරම් හින්දු කෝවිල බිහිවීමට පෙර මහාචාර්ය ජයතිලක මහතා විසින් කරන ලද වාර්තා අනුව එහි මුල් කාලයෙ සින්හල බවුද්ද පරිසරයක් සහිතව සහ විහාර පැවති බවත් දමිල අය වන්දනාමාන කිරීම සදහා මුහුද ආසන්නයේ ප්‍රදේශයක් යොදාගත් බවත් සදහන් කරනව.
ඒ කෙසේ වෙතත් ෆෙඩ්‍රික් නෝර්ත් අඬුකාරවරයාගේ අණ පරිදි කරන ලද කැනීම් වලදි මෙය ක්‍රිස්තු වර්ශ 8 වන සිය වසේදී අග්බෝ රජු විශින් නැවත ප්‍රතිස0ස්කරනය කල බවත් එහිදී විශාල බුද්ද ප්‍රතිමා සහ බවුද්ද නටබුන් සොයාගත් බවත් ඒවා  1 වන සියවස දක්වා දිව යන බවත් සදහන් වේ.ඒ වගේම් දැනට මෙම කෝවිල අසල ඇති බෝ වෘක්ශයද විහාරයට අයත්ව තිබූ බවත් පසු කාලීනව කරන ලද කැණීම වල්දි හෙලි වූයේ මෙමෙ ප්‍රදේශය ක්‍රිස්තු පූර්ව 5 වන සිය වසේ ආරම්භ වූ බවයි.එසේ කීමට හේතුව  කැණීම් වලදී සොයාගත් බ්‍රාහ්මීය ශිලා ලේඛන හා නටබුන් මගින් එය තහවුරු කර ගත හැකි නිසාය.ඔබ අප දන්න පරිදි ලන්කාවේ දමිල ආක්‍රමන පැවති අතර ත්‍රීකුණාමලය ප්‍රදේශය මුහුද ආසන්නයේ පැවතීම ඔවුන්ට ඉතා පහසු වෙන්න ඇති කියා අපිට සිතිය හැක.වරින් වර දමිල ආක්‍රමන සමග සටන් කර බේරාගත් මෙම ප්‍රදේශයෙ ක්‍රමයෙන් වර්තමානයේදී මුලුමනින්ම  දමිල පාලනයකට සහ ජනඝනත්වයෙන් බහුල ප්‍රදේශක් වීමෙන් අපිට අහිමි වුන විහාරයේ ප්‍රවුඩත්වය බිහිවීම බවුද්දයාට හිමි විය යුතුය.
විශේශයෙන් අග්ගබෝදි රජතුමා,පරක්ක්‍රමභාහු රජතුමා  දමිල හමුදා සමග සටන් කර අත්පත් කරගත් ප්‍රදේශයේ බවුද්ද පුර්ජීවය නැවත් ය්තා තත්වයට පත් කිරීමට දිවිහිමියෙන් ක්‍රියාකලහ..ඒ වගේම් මෙහි ශිලා ලේඛනවල දැක්වෙන පරිදි ගෝකන්න , ගෝන ,සොරගම තිත්ත,ගෝකන්න්තිත්ත යන වචන එකල පාලනය කල භද්දකච්චායනා කුමරිය,පඩුවස්ද්වු රජු යන අය භාවිතා කරන්න ඇතැයි යන්න අනුවද මෙම ටිරුකෝනේශ්වරම් කෝවිලේ ඉතිහාසය පුරා වසර 2500 කට එහා දිව යනව බව පෙන්වා දිය හැක.
මූලාශ්‍ර

1. Journal of the Royal Asiatic Society (Ceylon Branch)

2. Paranavithana,Senerat Inscriptions of Ceylon.

3. Epigraphiya Zeylanica

4. Spolia-Zeylanica

5. Ancient Ceylon-The journal of the Archeological Dept.

ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටි ගිරිහඬු සෑය

 ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කයේ පිහිටි ගිරිහඬු සෑය ශාසනික වැදගත්කමකින් යුතු පුදබිමකි. 

ත්‍රස්තවාදී ගැටුම් හෙයින් දශක කිහිපයක් ජන අවධානයෙන් ගිලිහුණු මෙම පින්බිම අද යළිත් බොදුනුවන්ගේ අවධානයට ලක්වෙමින් තිබේ. ගිරිහඬු සෑය වැදගත් වන්නේ එය බුදුරජාණන් වහන්සේ බුද්ධත්වයට පත්වීමෙන් පසු සත් සතිය ගතකරන අතර ලබාගත් කේශ ධාතූන් තැන්පත් කර ඇති ස්ථානය වීමයි.එය මෙරට ඇති පළමු වටදාගෙය වශයෙන්ද සැලකෙයි. සම්බුද්ධත්වයට පත් බුදුරජාණන් වහන්සේ සත් සතිය අවසානයේ පනස්වැනි දිනයේදී එම වනයට අරක්ගත් දේවතාවියකගේ වචනය පරිදි පැමිණි තපස්සු භල්ලුක වෙළෙඳ දෙබෑයන් විසින් විලඳ හා මීපැණි ප්‍රථම දානය ලෙස පිළිගන්වන ලද බව පූජාවලියේ සඳහන්ය. දානය පිළිගැනීමෙන් චිත්ත ප්‍රබෝධයට පත් මෙම වෙළෙඳ දෙබෑයෝ වැඳුම් පිදුම් සඳහා යමක් ඉල්ලා සිටි අවස්ථාවේ බුදුරජාණන් වහන්සේ හිස පිරිමැද කේශ ධාතූන් වහන්සේලා ලබාදුන් බවද පූජාවලියේ වැඩිදුරටත් සඳහන්ය.

බුදුරජාණන් වහන්සේ ජීවමාන අවස්ථාවේදීම පුද සත්කාර ලබන්නට කේශ ධාතූන් වහන්සේ රැගෙන වෙළෙඳ දෙබෑයන් දඹදිව උත්තලා නගරයේ සිට ලංකාවට පැමිණ ඇත. ඔවුහු ගොඩ බැස ඇත්තේ ත්‍රිකුණාමලයටය. කුච්චවේලිය, කට්ටුකුලම් ප්‍රදේශයේ ගල් වරායෙන් ගොඩබිම සමීපයට පැමිණ යාංඔය ඔස්සේ ගිරිකණ්ඩ පර්වතයට ඔවුහු ළඟාවී තිබේ. එහි පිහිටි සුරක්ෂිත තැනක බුදුරජාණන් වහන්සේ කේශ ධාතූන් තැන්පත් කර සිය ආහාර ගෙන ඇති අතර ගිමන් හැර පිටත්ව යන්නට සූදානම් වන අවස්ථාවේදී මෙම කේශ ධාතු සහිත පැස එතැනින් ඉවත් කරගත නොහැකි වූ බවත්, එහිම එය නිදන් කොට ගිරිහඬු සෑය ඉදි කළ බවත් ඉතිහාසය ගැන දක්වන මහාචාර්ය එච්.ටී. බස්නායක මහතාගේ 'ගිරිහඬු මහ වෙහෙර පින් බිම තිරියාය' කෘතියෙහි සඳහන් වෙයි. පසු කාලයක මෙම ෙශෙලමය පර්වතයේ කටාරම් කොටා බ්‍රාහ්මී ලිපි පිහිටුවා මහ සඟරුවනට පූජා කිරීමෙන් මෙම පුදබිමේ දෙවැනි අදියර ඇරඹී ඇති බවත්, අටවැනි සියවස වන විට වටදාගෙය ඉදිකර ඇති බවත් පුරාවිද්‍යා චක්‍රවර්තී එල්ලාවල මේධානන්ද හිමිපාණෝ සිය කෘතිවල සඳහන් කරති.
මහනුවර යුගයේදී රචිත නම් ‍පොත නමැති විහාරස්ථාන නාමාවලිය මෙකී පුදබිම නිතුපත්පාන යනුවෙන් හඳුන්වා ඇත. නිතිපතා දැල්වුණු පහනක් තිබෙන ස්ථානය පසුව නිතුපත්පාන යනුවෙන් බිඳී ව්‍යවහාරයට ආ බව සැලකෙයි.
කාලයක් මහා වනාන්තරයෙන් යටවී තිබුණු මෙම ඓතිහාසික ස්ථානය 1929 වසරේදී හමුවූ ලියවිල්ලක් අනුව පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවට එහි ඉතිහාසය ගවේෂණය කර තිබේ. එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් බුදුරජාණන් වහන්සේගේ කේශ ධාතූන් නිදන් කොට ඉදි කළ ගිරිහඬු සෑය මෙය බව රජයේ ගැසට් නිවේදනයකින් ප්‍රකාශයට පත් කරයි. 1951 වසරේදී මෙම තොරතුරු දැන ගැනීමෙන් අනතුරුව එවකට අග්‍රාමාත්‍ය ධුරය හෙබවූ ඩී.එස්. සේනානායක මැතිතුමා පුරාවිද්‍යා අධිකාරී සෙනරත් පරණවිතාන සූරීන් ලවා තිරියායේ පුරාවිද්‍යා කඳවුරක් ඇති කර මෙම වැදගත් සිද්ධස්ථානය ප්‍රතිසංස්කරණය කර ඇත.වටදාගෙය හෙළිපෙහෙළි කර මතුකරගෙන තිබේ.
මෙම පුදබිම ත්‍රස්තවාදී ගැටුම් නිසා 1985න් පසුව හානි වී ජනශූන්‍ය වූ අතර විහාරස්ථානයේ වැඩ විසූ සංඝරත්නයද ස්වකීය දිවි ගලවාගෙන ඇත්තේ සැඟවී ජීවත් වීමෙන්ය. 2005 වසරින් පසු ගැටුම් තවත් උත්සන්න වූ හෙයින් ගිරිහඬු සෑය විහාරස්ථානය හා අවට හිස් වී හුදකලා වී ඇත.බැතිමතුන්ට එහි ළඟාවිය නොහැකි වී තිබූ අතර පසුව නාවික හමුදාව විසින් මෙම භූමිය යළි අත්පත් කරගෙන තිබේ.

යුද්ධය නිසා වැසී තිබුණු ගිරිහඬු සෑ පුදබිම යළි බොදු දනන් හට විවෘතය. ගැටුම් අවසන් වීමත් සමග දැන් නැවතත් තිරියාය ප්‍රදේශයට වන්දනාවේ යන බොදුනු දනන්ගේ වන්දනාවට ගිරිහඬු සෑයද එකතු වී තිබේ. උරුමයක උල්පත පදනම මැදිහත්ව මහා සංඝරත්නය සහ පරිත්‍යාගශීලීන් සම්බන්ධ කරගෙන ගිරිහඬු සෑය භාර අරමුදලක් සම්පාදනය කළේය. මෙම අරමුදල ප්‍රදේශයට පැමිණෙන බැතිමතුන්ගේ පහසුව වෙනුවෙන් විශ්‍රාම ශාලාවක් ඇති කර වන්දනාකරුවන්ට නවාතැන් සහ ආහාරපාන සකස් කරගැනීමේ අවශ්‍යතා සපුරන්නට අවශ්‍ය බව අවබෝධ කරගත්තේය.

බුදුරජාණන් වහන්සේගේ කේශ ධාතූන් නිදන්ව ඇති මෙම බොදු බිම නිසි බුහුමනට ලක් කිරීම බොදුනුවන්ගේ යුතුකමකි.

“Hotel California ගීතය තුලින් අප දෘශ්‍ය කිරීමට උත්සහ දැරුවේ 70 දශකයේ ‘ඇමරිකානු සිහිනයේ' අඳුරු යටිබඩ හා සංගීත ක්ෂේත්‍රයේ පැවති දුරාචාරය යි.”

“Hotel California ගීතය තුලින්  අප දෘශ්‍ය කිරීමට උත්සහ දැරුවේ 70 දශකයේ ‘ඇමරිකානු සිහිනයේ' අඳුරු යටිබඩ හා සංගීත ක්ෂේත්‍රයේ පැවති දුරාචාරය යි.”

              ඒ Hotel California ගීතයේ රචකයා වූ ඩොන් හෙන්ලි (Don Henly) ගේ වචනයි.

1970තරම් ඈත යුගයක වුවද ධනවාදී සමාජ ක්‍රමයක් මගින් කළා ක්ෂේත්‍රයේ පුද්ගලයෙකුගේ ආත්මය සූරාකෑමේ ඛේදවාචකය ඇමරිකාව තුල දක්නට හැකිවිය.එකී හෘදසාක්ෂියේ  හඬ එම යුගයේ කරලියට බට ඊගල්ස්(Eagles) නම් රොක්(Rock) සංගීත කණ්ඩායමෙන් ප්‍රතිරාව දේ.

“Hotel California ගීතය තුලින්  අප දෘශ්‍ය කිරීමට උත්සහ දැරුවේ 70 දශකයේ ‘ඇමරිකානු සිහිනයේ' අඳුරු යටිබඩ හා සංගීත ක්ෂේත්‍රයේ පැවති දුරාචාරය යි.”

              ඒ Hotel California ගීතයේ රචකයා වූ ඩොන් හෙන්ලි (Don Henly) ගේ වචනයි.

On a dark desert highway,cool wind in my hair
Warm smell of colitas , rising up through the air
Up ahead in the distance,I saw a shimmering light
My head grew heavy and my sight grew dim

ඒ,සියල්ල වෙළඳ භාණ්ඩ බවට පත්වූ මනුෂ්‍යත්වයෙන් තොර සමාජ කාන්තාරයක් යන වෙහෙසකර ගමනේදී ක්ෂේම භූමියක් සේ පෙනෙන මිරිඟුවක්,ඉදිරියෙන් ඇති බවට හඟවන මාර්ග සංඥා ය.එය ගත සනහන සීත සුලන් රැල්ලකි.විටෙක සීතලට ගැලපෙන උණුසුම් මාරිජුවානා ගන්ධයකි.මේ පොපියන සංවේදනයන් තුල හැඟීම් වලින් හිස බරවන අතරේම බුද්ධියේ පෙනීම හීන වේ.

“මිනිසෙකු විසින් ජීවිතයේදී අත්දැකිය හැකි භයානක දේවල් දෙකකි.එනම් ගැහැණිය සහ මත්ද්‍රව්‍ය යි.”

                එසේ කියන්නේ මෙමෙ ගීතයට හඬ මුසුකරන Don Felder ය.

Then she lit up a candle and show me the way

අපායක් විය හැකි දිව්‍යලෝක තුල තමන්ට ආශ්වාස කිරීමට ඔක්සිජන් වුවද සැපයීමට සුදානම් කාන්තාවන් සිටියි.එය,එකට කොක්ටේල් එකක් පානය කිරීමේ අවමයේ සිට ගංජා කුරක ආලෝකයෙන් සුඛාන්ත ලෝකයේ අඳුරු මුළු පෙන්වීම දක්වා දිගු වේ.
            ඇමරිකානු ජනප්‍රිය සිහිනයේ ගිලී සුඛාන්තය කර යන ගමනේදී ඔවුන් වඩ වඩාත් අතෘප්තිකර වේ.මධ්‍යසාර යෙන්  ඔවුන්ගේ උගුර තෙත් නොවේ, කෙතරම් අභිසුරුලියන් හමුවේ වුවද ඔවුන්ගේ රාගය නොසන්සිඳේ.අසහනකාරී බවේ හි තුඩ වෙලාවක් අවේලාවක් නොමැතිව පපු තුලට කිඳා බසී.නින්ද අවශ්‍යම කටුක රාත්‍රියයන්ගේ දී පවා නින්දෙන් අවදි වීමට ඔබට බලකරයි.(Wake you up in the middle of the night just to hear them say…)
          ජීවිතය සොයා යන්නවුන් අවසානයේ තමන්ගේ අතෘප්තිකර ජීවිතය තුල ආත්මීය වශයෙන් සිරගත වේ.(We are just prisoners here of our own device).
අවසානයේදී ධනවාදී සමාජ ගංගාවේ තමන්ට අහිමි වූ තමන්ම ම සොයා ඇවිදින්නට ඔවුන්ට සිදුවේ.බොහෝ දෙනා එසේ සෙවීම අතහැර දම ඔහේ පාවී යන අතර එතරම් සැඩ පහරක වුවද උඩුගම් බලා පිහිනන්නට පොර බඳින  එකෙක් දෙන්නෙක් නැතුවා නොවේ.එසේ වුවත් එකී හැම අවස්ථාවකදී ම සිදුව ඇත්තේ ‘මෙයින් නික්මීම මරණය පමණක්ය’ යන්න ඔවුන්ට සිහිගන්විම පමණි.මේ ඔවුන්ගේ ශෝකාලාපයයි……

Last thing I remember I was, running for the door
I had to find the passage back to the place I was before
Relax said the night man we are programmed to receive 
You can check out anytime you like but you can’t never leave…

මඟ දිගට ටෙලිවිෂන් කුණු බක්කි අවුස්සමින් දිනක් පහන්වන ඇසිල්ලෙහි සියලු ක්ලේශ නසා රියලිටි තරුවක්  වීමට අතදරුවාගේ පටන් පොරකන සමාජයකට උචිතම තැන Hotel California 

විද්‍යාව අභිබවා යන බුදු දහම ඊලග භවය සකස් කරගන්න ආකාරය

විද්‍යාව අභිබවා යන බුදු දහම

ඊලග භවය සකස් කරගන්න ආකාරය

බුදු රජාණන් වහන්සේගේ ධර්මයට අනුව සියල්ල සිදුවන්නේ යම්කිසි හේතුවක් නිසාය. හේතුවක් නොමැතිව කිසිවක් සිදු නොවේ. සත්ත්වයා වනාහී 'ආත්මයක්', 'පුද්ගලයෙක්', තිරිසනෙක් හෝ එවැන්නෙක් වශයෙන් හැඳින්විය හැකි කෙනෙක් නොව ස්කන්ධ පහක සංයෝගයෙන් ක්‍රියාන්විත වන අවිද්‍යාව නිසා 'මමය' මගේය මා සතුය යන මුලාවෙන් (හෙවත් අවිද්‍යාවෙන් (මෝහයෙන්) ) සාමාන්‍ය පෘතග්ජනයා එල්බ ගන්නා මතයෙක් පමණි. මෙය තෝරා බේරා ගැනීම අතිශයින්ම දුෂ්කරය. මේ නිසාම කෙලවරක් නොමැති මේ සසරේ සත්ත්වයා නිරතුරුවම සැරිසරණ බව බුදු රජාණන් වහන්සේ උන්වහන්සේගේ ප්‍රඥාවෙන් දුටු සේක. සත්‍ය වශයෙන් උත්පත්තියත්, මරණයත් එකම පැවැත්මක පැති දෙකකි. හේතු ඵල ධර්මයට අනුව, මරණය සිදුවූ වහාම විඤ්ඤාණය ඒ සිරුරෙන් ඉවත්ව, වෙන සිරුරක ලැගුම් ගනියි. නමුත් ඒ එකම විඤ්ඤාණයද නොවේ. එය වෙනස් වී ඇත. මරණාසන්නව ඇති වන චිත්තයට අනුව (කුසල් අකුසල් වශයෙන්) පඨිසන්ධි විඤ්ඤාණය පහල වේ. ඊළඟ භවය කොතැනකදැයි විසඳෙන්නේ මේ අනුවය. බුදු දහමට අනුව ජීවීන් (සත්වයින්)වෙසෙන තල හෙවත් භූමි (පාලියෙන් ලෝක ) 31 කි. මේ සියල්ල සිදුවන්නේ ජීවත්ව සිටියදී සිදු කරන ලද කර්මයන්ට අනුවය. කර්ම වශයෙන් හඳුන්වන්නේ කයින් වචනයෙන් හා සිතෙන් සිදු කරණ ක්‍රියාවන්ය. මේ ක්‍රියා කුසල අකුසල වශයෙන් කොටස් දෙකකට බෙදෙයි. යම් කිසි කෙනෙක් කෙරෙහි ද්වේශ සහගත සිතින් ක්‍රියා කල හොත්, ඒ සිතිවිල්ල පවා අකුසල වශයෙන් සටහන් වෙයි.
මේ සන්දර්හයට  අනුව පැවැත්ම යනු ජීවිත්වීමයි. භූමිය, තලය, යනුවෙන් හැඳින්වෙන්නේ එක්තරා රාජ්‍යයක් වශයෙන් අර්ථ දැක්විය හැක. පාලි භාෂාවෙන් 'ලෝක' වශයෙන් මෙය හඳුන්වනු ලබයි. ප්‍රාර්ථනාවෙන් පමණක් මේ ලෝක වලට පිවිසිය නොහැක. ජීවත්ව සිටියදී කරන ලද ක්‍රියාවන් අනුව මේ ලෝකවල උත්පත්තිය සිදුවේ. යමෙක් ප්‍රාණඝාත, සොරකම්, කාමයන්හි වරදවා හැසිරීම්, මුසාවාද, පරුශ වචන, ආදී වූ අකුසල කර්මයන් කොට ඇත්නම් නිසැකයෙන්ම දුගතියක උත්පත්තිය ලබයි. එසේම දාන සීල භාවනාදී කුසල කර්ම හේතු කොට ගෙන සත්ත්වයා සුගතියක උත්පත්තිය ලබයි. මේ විශ්ව නියාම ධර්මය (law of kamma) සියලුම සත්ත්වයින්ටම බලපාන, බෞද්ධයන්ට පමණක් නොව සියලු සත්ත්වයින්ටම පොදු ධර්මතාවයක් බව බුදු රජාණන් වහන්සේ විසින් දේශනා කොට ඇත. මේ ධර්මතාවය බුදු රජාණන් වහන්සේ විසින් නිෂ්පාදනය කරන ලද්දක් නොව, අදත් එදත් කවදත්, පැවතුනු, හා පවතින ධර්මතාවයකි. මෙපමණ කලක් මෙලොව පහල වූ බුදු රජාණන් වහන්සේලා විසින් මෙය ප්‍රකාශ කල සේම, ගෞතම බුදු රජාණන් වහන්සේද බෝ මැඩදී උන්වහන්සේගේ අසීමිත ප්‍රඥාවෙන් මේ ධර්මය අවබෝධ කොට යලිත් ලොවට කියා දුන් සේක. 
මේ කිසිම භවයෙක පැවැත්ම ස්ථිර නැත. ඒ කියන්නේ අනිත්‍යතාවයයි. එක් එක් භවයන්හි ජීවිතය එකිනෙකට වෙනස් වේ. සමහර භවයන්හි පැවැත්ම කල්ප වලින් ප්‍රකාශ වෙයි. මිනිස් ලොව පැවැත්ම ශත වර්ශයක් පමණ වෙයි, බොහෝ විට ඊට වඩා අඩුය. නිවන් අවබෝධ කොට මේ චක්‍රයෙන් ගැලවෙන තුරු මේ භව තරණය සිදු වේ. වරෙක බඹ ලොව ඉපදුණු සත්ත්වයෙක් ඊලඟ භවයේ දුගතියක ඉපදීමට පිලිවන. උදාහරණ බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ අති මහත් ප්‍රමාණයක් ඇත. කර්මය නම් වූ නියාම ධර්මයෙන් කිසිවෙකුට ගැලවිය නොහැක. බුදු රජාණන් වහන්සේට පවා කර්ම පලදුන් අවස්ථා ඉතිහාසයේ සඳහන්ය. (චිංචි මාණවිකාවගේ අපහාසය වැනී) සමහර කර්ම මේ භවයේදී පල නොදී වෙනත් භවයන්හිදී පල දේ. මේ භවයේදීම පල දෙන කර්ම දිට්ඨධම්ම වේදනීය කර්ම වශයෙන් හැඳින් වේ. අභාවප්‍රාප්ත මහාචාර්ය නන්දසේන රත්නපාල මහතා විසින්, එතුමා විසින් කරන ලද සමීක්ෂනයක ප්‍රතිඵල වශයෙන් දිට්ඨ ධම්ම වේදනීය කර්ම යන පොත සිංහල සාහිත්‍යයට එක් වී ඇත. සාමාන්‍යයෙන් දිට්ඨධම්ම වේදනීය කර්ම බරපතල කර්ම වශයෙන් සැලකෙනු ලබයි. සත්ත්වයා එක් එක් ලෝක වල ජනිත වන්නේ ඔවුනොවුන්ගේ කර්මය අනුවය. අපි කර්මය දායාද කොට සිටින්නෙමු. .
මේ අනුව බුදු දහමේ තල, භූමි හෙවත් ලෝක 31ක් දක්වා තිබේ. ඉන් එකොලොහක් ඇස් කන් නාසාදී පංචේන්ද්‍රියයන්ගේ බලපෑම මත පිහිටා ඇත. මේ එකොලහ ඇතුලත මනුශ්‍ය ලෝකයද වෙයි. පහලින්ම ඇත්තේ නිරයයි. ඊලඟට සත්ව ලෝකයද, ප්‍රේත ලෝකයද, අසුර ලෝකයද වෙයි. මේ දුගති ලෝක වල ඇත්තේම දුකමය. මේ එකොලහ හැරුණු විට තව ලෝක 16ක් සුගති ගණයට අයත් වේ. ඒවායේ නා නා ප්‍රකාර, දෙවි දේවතාවුන් වෙසෙති. ඉන් ඔබ්බෙහි ශරීරයක් නැති සිත පමණක් ඇති ලෝක හතරකි. මෙහි ආයු කාලය ඉතාමත් දිගය. බුදු රජාණන් වහන්සේ මේ ලෝක පතින්නේ මේ චක්‍රවාලය තුල පමණක් නොව කෝටි සංඛ්‍යාත වූ අනෙක් චක්‍රවාල තුලද මෙවැනි ලෝක පවතින බව වදාල සේක. නවීන විද්‍යාවට අනුව මෙය දැන් සනාථ වී ඇත.
මේ ලෝක වල උත්පත්තිය සිදුවන්නේ කෙනෙකුගේ කර්ම ශක්තිය අනුවය. යමෙක් බොහෝ කුසල් කොට ඇත්නම් සුගතියක උපත ලබයි. බොහෝ කොට අකුසල් කොට ඇත්නම් දුගතියක උපත ලබයි. මේ මනුශ්‍ය ලෝකයෙහි පවා සමහරු දුප්පත්වද, සමහරු පොහොසත්වද, සමහරු රෝගීවද, සමහරු විරූපීවද සමහරු මන්ද ආයුෂ ඇතිවද උපත ලබයි. මේ සියල්ලම සිදුවන්නේ හේතුඵල දහම අනුවය. හේතුඵල දහම හැරුනු විට බලපාන වෙන කිසිම බලවේගයක් නැත. සමහරු ප්‍රේතයන්ව ඉපිද සිය පෙර භවයන්හි ඥාතීන්ට විපත් කරවන අවස්ථා සාහිත්‍ය්යේ සඳහන්ය. එවැනි විපත් වලට භාජනය වන්නේද පෙර කල කර්මය අනුවය. පෙර පින් කොට ඇත්නම් ප්‍රේතයාට පවා කිසිවක් කල නොහැකිය. http://rightmindfulness.wordpress.com/
ඉන්ද්‍රිය ගෝචර ලෝක කාම දුගති සහ කාම සුගති වශයෙන් ප්‍රධාන වශයෙන් දෙකොටසකට බෙදේ. 
මජ්ජිම නිකායේ 129 සහ 130 කොටස් වල විස්තර සහිතව මෙය දක්වා ඇත. 
1. නිරය - ආනන්තර්ය පාපකර්ම කලවුන් මේ නිරයේ කල්ප ගනන් පැසෙන බව බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ සඳහන් වෙයි. 
2. තිරච්චන යෝනි - මිනිස් ඇසට පෙනෙන මිනිස් නොවන සත්වයින් මේ නමි හැඳින් වෙයි
3. ප්‍රේත ලෝකය - මේ ලෝක වාසීන් මිනිස් ඇසට සාමාන්ය‍යෙන් නොපෙනෙන නමුදු, ඔවුන්ගේ පැවැත්ම දැනගත හැක. විශාල ආමාශයන් හා ඉතා කුඩා කටවල් සහිත් මේ සත්ත්ව විශේෂයෝ ඔවුනොවුන්ගේ කර්ම අනුව එක් එක් ස්වරූප ගනිති. මියගිය දේශපාලනඥයින්ද මොවුන් අතර සිටින බව හඳුනා ගෙන ඇත. 
4. අසුරයෝ - අසුරයෝද (titans) නිතරම පාහේ නොයෙක් අන්දමේ ඝට්ඨන, කලහ යුද්ධ වල පට ලැවෙන දුක්ඛිත අන්දමට ජීවත්වන සත්ව කොට්ඨාසයකි.
5. ඊලඟට ඇත්තේ මනුශ්‍ය ලෝකයයි. මෙහි වසන්නෝ සිය කර්මය අනුව නොයෙක් අන්දමට උත්පත්තිය ලබති. සැප දුක මිශ්‍රව පවතී. 
6. මීලඟට ඇත්තේ චාතුර්මහරාජික දෙව් ලොවයි. ගාන්ධර්වයින්, සතරවරම් රජ දරුවන් ඇතුලු එක්තරා යක්ෂ ක්ටසක්ද මෙහි වෙසෙන බව සඳහන්ය. 
7.තාවතිංසය ශක්‍රයා ඇතුලු දෙවියන් මෙහි වාසය කරති. 


8. යාම දෙව් ලොව

9. තුසිත දෙව් ලොව

10. නිම්මානරති දෙව් ලොව

11. පරනිම්මිත වසව්ත්ති දෙව් ලොව.

රූපී බ්‍රහ්ම ලෝක

12.පාරිසජ්ජ බ්‍රහ්ම ලෝක

13. පුරෝහිත බ්‍රහ්ම ලෝක

14. මහා බ්‍රහ්ම

15. පරේත්තාබ දේව

16. අප්පමානාභ දේව

17. ආභස්සර දේව

18. පරිත්තාසුභ දේව

19. අප්පමාන සුභ දේව

20. සුභකින්න දේව

21. වේහප්ඵල දේව

22. අසඤ්ඤ සත්තා

23.අවිහා දේව

24. අතප්පා දේව

25. සුදස්ස දේව

26. සුදස්සී දේව

27. අකනිටා දේව

අරූපී ලෝක

28. ආකාසඤ්ඤායතානුපග්ග දේව

29. විඤ්ඤානාචායතානුපග්ග දේව

30. ආකිංචානංයාතානුපග්ග දේව

31. නේවසංඤ්ඤානාසඤ්ඤායතානුපග දේව

දොලොස්වැනි ලෝකයේ සිට විසිහත්වැනි ලෝකය දක්වා ඇති ලෝක දහසයේ ඇත්තේ පුරුෂ දේවයින් පමණි. ඒ නිසා සියලු රාග ද්වේශ මෝහ ව්ලින් මිදුනු දේව කොට්ඨාස ඒ ලෝක වල වාසය කරති. ඉතා ශාන්තව ජීවත්වන, ඉතාම්ත් සතුටින් බොහෝ කල් වසන දේව කොට්ඨාස මෙහි ඇත. මනු ලොව වසද්දී භාවනාදී ආගමික කටයුතු වල යෙදුනු භවතුන් මේ ලෝක වල උත්පත්තිය ලබති. බුදු දහමට අනුව දෙවියන් කිහිප වර්ගයක් ඇත. ඔවුන්ගේ අණසක මිනිස් ලොවට නොමැත. මුගලන් මහ රහතන් වහන්සේ මේ ලෝක වල සැරිසරා එක් එක් දේවතාවන්ගෙන් දෙව් ලොව ඉපදීමට හේතුපාදක වූ පින්කම් ඔවුන්ගෙන්ම අසා මනුශ්‍යයන්ට ඇසීමට සැලැස්වූ බව බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ සඳහන්ය. 28, 29, 30 සහ 31 යන දේව ලෝක වල වෙසෙන දෙවිවරුන්ට කයක් නොමැත. කයක් නොමැති බැවින් ධර්මය ශ්‍රවනය කිරීමටද නොහැක. මිනිස් ලොවේදී භාවනා කොට ධ්‍යාන ලබාගත් පින්වතුන් මේ ලෝක වල උපත ලබති. නමුත් බුදුරජාණන් වහන්සේ අපට දේශනා කලේ විපස්සනා භාවනාව දියුණු කොට සසර කෙලවර කර ගැනීමටය. 

සාමාන්‍ය වශයෙන් අවිද්‍යාවෙන් අන්ධවූ පෘතග්ජනයා මෝහය නිසාම රාග ද්වේශ මෝහ වශයෙන් සියලුම අකුසල වල යෙදෙයි.. කරන කලට අකුසල් ඉතාමත් ප්‍රීතිජනකය. එහි විපාක පලදෙන විට අතිශයින්ම ශෝක ජනකය. බොහෝ දෙනෙක් ඒ ගැන සිහිකරන්නේ නැත. මිය යාමට ප්‍රථම ඊලඟ භවය ගැන ඉඟියක් ඕනෑම කෙනෙකුට දැනෙයි.

මගේ  ජීවිතයේ මරණාසන්න රෝගීන්ගේ ප්‍රකාශවලින් මම නොදත් දේ ගැන අත්දැකීම් ලබා ඇත්තෙමි. වෛද්‍ය මතය වූයේ 'සිහි විකල්ලෙන් ඔවුන් නන් දොඩවන' බවයි. නමුත් හොඳට සිහිය ඇති බව හෝ නැති බව රෝගියා හා කථා කිරීමෙන් වටහා ගත හැක. මට හමු වූ බොහෝ රෝගීන් සතුන් මරා කන අබෞද්ධයෝය. ඔවුන් බොහෝ දෙනෙක් අපා ගත වූ බව ඔවුන් දුටු දර්ශන වලින් පැහැදිලිය. 

වෙනත් ආගම් වල සර්ව බලධාරී දෙවි කෙනෙක් ගැන සඳහන් වන අතර බෞද්ධ මතයට අනුව 'දේව' යන සත්ව කොට්ඨාසය ඊට ඉඳුරාම වෙනස්ය. මනුශ්‍යන් සේම නාම රූප හෝ නාම පමණක් වූ ස්කන්ධයෝ වෙති. ඒපෙර කරන ලද්දාවූ කර්මයන්ගේ විපාක වශයෙනි. එඋ විපාක අවසන් වූ පසු ඒ සත්වයින්ද අපාය ආදී වූ දුගති ලොවක ඉපදීමට පිලිවන. මේ කර්ම නියාමයේ පිලිවෙතය. එයින් ගැලවීමට කිසිවෙකුට නොපිලිවන. සියලුම දේව කොට්ඨාස නිවන් මගට නොපිලිවන් සත්වයින්මය. යම් අන්දමකට ද්වේශ සහ මෝහ යන අන්ධකාරයන් දුරු කල සත්වය්යින් මේ ලෝක වල උත්පත්තිය ලබති. මිනිස් සිත ඉතා ඉක්මනින් කිලිටි වෙයි. රාග ද්වේශ මෝහ යන අකුසල් සාමාන්‍ය ජනයා පටලවා ගනියි. මේ නිසා සිදුවන අකුසල කර්ම වල විපාක සිහි වන්නේ මරණාසන්නවය. එවිට පසුතැවිලි වුවද, මරණාසන්න දර්ශන වලින් දුගතියකට යන බව පැහැදිලිවම පෙනෙයි. බුදු රජාණන් වහන්සේ වදාල හේතු ඵල දහමට අනුව මෙලොව වසන මිනිසුන් නා නා ප්‍රකාරය. සමහරු උපන් දා පටන්ම ශාන්ත ගති පැවතුම් ඇත්තෝය. සමහරු ඉතා දූෂිත සිත් ඇතිව අන් අයට අපහාසාත්මකව ක්‍රෝධව, නා නා අකුසල් ක්‍රියා කරති. මේ ගති පැවතුම් පෙර ගතකල භවයන්ගේ ස්වරූපය කියාපායි. මේ භවයේදී ඒ අඩුපාඩු නොසලකා හරින්නා යලිත් ඒ අකුස්ල්ම කොට අපාගත වී බොහෝ කාලයක් ගත කරයි. බොහෝ විට එය සිදුවන්නේ 'මමංකාරය හෙවත් egotism නිසාය. 'මම' වශයෙන් සත්ත්වයෙක් ඇති බවට වැරදි දෘෂ්ටියක් ඇති වේ. මේ 'මම' රැක ගැනීම සඳහා ඒ තැනැත්තා සියලු අකුසල් උපදවා ගනියි. සක්කාය දිට්ඨි හෙවත් සත්කාය දෘෂ්ටිය වශයෙන් හැඳින් වෙන්නේද මේ සිද්ධාන්තයමය.

තෙරුවන් සරණයි